Σε μια κοινωνία όπου, δυστυχώς, οι αυτόματες και αντανακλαστικές αντιδράσεις φθίνουν και πολλές αντιλήψεις και συμπεριφορές ουσιαστικά διαμορφώνονται καθ’ υπόδειξη των τηλεοπτικών ρεπορτάζ, φανερώνεται όλο και περισσότερο ότι η ενεργητικότητα και η αδράνεια, είναι καταστάσεις που ορίζονται και ελέγχονται σε μεγάλο βαθμό από τις ορέξεις των χειραγωγών. Και στο έργο αυτό της χειραγώγησης εμφανίζεται και αποσύρεται η ατζέντα που έχει οριστεί και έχει πολυποίκιλη θεματολογία.
Έτσι, μόνον τα τελευταία χρόνια, παρακολουθήσαμε το «κίνημα των αγανακτισμένων», το «κίνημα δεν πληρώνω», το «κίνημα της πατάτας» που όλα έτυχαν(;) μεγάλης προβολής, που τα προώθησε και εν συνεχεία με το σβήσιμο των προβολέων τα μετέτρεψε σε κινήματα υπό εξαφάνιση. Αντίστοιχα, 3-4 ημέρες μετά τον φόνο του Π. Φύσσα, πρόλαβαν οι δημοσκόποι να εντοπίσουν μεγάλη πτώση στα ποσοστά της ΧΑ, που παρουσιάστηκαν μαζί με «αποκαλύψεις» πρώην και μετανοημένων(;) χρυσαυγιτών. Για εμάς, το μεγαλύτερο πρόβλημα δεν είναι η εμφάνιση ή η εξαφάνιση μιας φασιστικής οργάνωσης, αλλά η φασιστικοποίηση με ό,τι αυτό τη συνοδεύει, ρατσισμό-διακρίσεις-βία, της κοινωνίας ευρύτερα.
Το κέρδος του συστήματος είναι ακριβώς αυτό: ότι μπορεί φασιστικά κόμματα να έρχονται και να παρέρχονται, να είναι στο περιθώριο, αλλά η φασίζουσα νοοτροπία και συμπεριφορά να είναι κυρίαρχα παρούσα σε διάφορες εκφάνσεις της καθημερινότητας. Και δεν αναφερόμαστε μόνο στην κρατική φασίζουσα λειτουργία, αλλά στη διάχυση αυτής της συμπεριφοράς, όπου κάνει την εμφάνισή της παντού και σε σημεία και χώρους ξένα προς ολοκληρωτικές συμπεριφορές. Και αυτό είναι ένα επί μέρους κέρδος και όφελος από έναν μονομερώς πολιτικά αφυδατωμένο αντιφασισμό: η ισχυροποίηση ουσιαστικά της αστικής Δημοκρατίας. Γιατί, εάν το έτερο ιδεολογικό αντίβαρο στο φασισμό είναι η Αριστερά, ιστορικά τα οφέλη μετά από τις πτώσεις φασιστικών καθεστώτων τα λάμβανε η Δημοκρατία, φιλελεύθερης ή σοσιαλδημοκρατικής διαχείρισης. Επειδή πιστεύουμε ότι τα ιστορικά παραδείγματα έχουν πάντα κάτι να προσφέρουν και κυρίως στις περιπτώσεις εκείνες που εμφανίζονται παρόμοια πολιτικά-διαχειριστικά χαρακτηριστικά, έχει ενδιαφέρον να δούμε τον τρόπο που το σύστημα αντιμετώπισε διάφορα φασιστικά-ακροδεξιά μορφώματα στον ελλαδικό χώρο.
Το 1930, ένα χρόνο μετά το οικονομικό κραχ της Αμερικής, το ελλαδικό κράτος βρίσκεται σε δεινή οικονομική κατάσταση και η κρίση έχει κάνει την εμφάνιση της. Την δυσαρέσκεια του κόσμου την διαχειρίζεται το ΚΚΕ που κατορθώνει να καθοδηγεί ευρύτερα στρώματα του πληθυσμού. Παράλληλα, διαμορφώνονται αποτελεσματικά δίκτυα κοινωνικής αλληλεγγύης, που δεν επιτρέπουν και δεν αφήνουν χώρο στο να αναπτυχθούν φασιστικές οργανώσεις, με εξαίρεση τη Θεσσαλονίκη και άλλες πόλεις της Βόρειας Ελλάδας. Έτσι, όσες φασιστικές οργανώσεις είχαν εμφανιστεί, δεν κατορθώνουν να συσπειρώσουν εκτός από την οργάνωση Εθνική Ένωσις Ελλάς, γνωστή και ως 3Ε. Η συγκεκριμένη οργάνωση είχε ιδρυθεί στη Θεσσαλονίκη, με τη στήριξη μελών του βενιζελικού χώρου και της προσκείμενης βενιζελικής εφημερίδας «Μακεδονία». Δημοσιεύματα της τελευταίας πυροδότησαν ένα αντιεβραϊκό μίσος που οδήγησε στον εμπρησμό της εβραϊκής συνοικίας-παραγκούπολης Κάμπελ το 1931. Η ΕΕΕ, διακήρυττε ότι επιδίωκε να ξεβρωμίσει τον τόπο από τους προδότες πολιτικούς και τον κοινοβουλευτισμό, από τους κομμουνιστές και τους Εβραίους. Αρχικά, κινούνταν στο περιθώριο της πολιτικής και κοινωνικής ζωής με τραμπουκισμούς, με αντισημιτική δράση και στοχευμένες επιθέσεις εναντίον συνδικάτων, συλλόγων κ.ά. που βρίσκονταν στην αντίπερα όχθη. Επί πλέον, είχε την ανοχή και στήριξη των αρχών ασφαλείας, ενώ χρηματοδοτούνταν από οικονομικούς και πολιτικούς παράγοντες. Πολιτικοί από τα δύο κυρίαρχα πολιτικά ρεύματα, φιλελεύθεροι και αντιβενιζελικοί/βασιλικοί είχαν σταθερές σχέσεις μαζί τους. Η συνθηματολογία τους παραπέμπει σε μεταγενέστερες επαναλήψεις, όπως «Ελλάς ξύπνα» και «Πατρίς, θρησκεία, οικογένεια». Εννοείται ότι διέθεταν στρατιωτική πειθαρχία και περιβολή, οπλισμένοι ως τάγματα εφόδου.
Μετά τον εμπρησμό της Κάμπελ, η ΕΕΕ απέκτησε μεγαλύτερη απήχηση στην ελλαδική κοινωνία μέσω των βίαιων δράσεων της και της αντιεβραϊκής προπαγάνδας. Το λογότυπο ΕΕΕ μεταφράστηκε από αντιφασίστες σε «Έλληνες Εξοντώστε Εβραίους», όπου ο εβραίος ήταν συνώνυμο του αναρχοκομμουνιστή εσωτερικού εχθρού. Άλλωστε ο αντιεβραϊσμός προϋπήρχε διάχυτος και στα κυρίαρχα πολιτικά κόμματα της εποχής και ασφαλώς και σε σημαντικό κομμάτι της εκκλησίας. Αποτέλεσμα όλης αυτής της κατάστασης ήταν η μεγέθυνση της φασιστικής συμμορίας ΕΕΕ, σε τριπλάσια αριθμητικά δεδομένα μελών και γραφείων πανελλαδικά, με εξαίρεση την πόλη της Αθήνας. Η αυξανόμενη αυτή δυναμική όπλισε ακόμη περισσότερο τους «χαλυβδόκρανους» με ένοπλες επιθέσεις σε σωματεία, όπου σε μία από αυτές, τον Αύγουστο του 1932 δολοφονήθηκε ο οικοδόμος Χ. Σταμπουλίδης.
Αντιγράφοντας την Πορεία προς τη Ρώμη, που είχε φέρει τον Μουσολίνι στην εξουσία το 1922, πορεύτηκαν προς στην Αθήνα, τον Ιούνιο του 1933, όπου οι φασίστες της ΕΕΕ συγκρούστηκαν σε διάφορα σημεία με μέλη, κυρίως, του ΚΚΕ. Σε μία από αυτές, οι τριεψιλίτες, με την κάλυψη της αστυνομίας, δολοφονούν κοντά στη Βαρβάκειο Αγορά τον Π. Θωμόπουλο. Η απόπειρα της ΕΕΕ να διεκδικήσει τη ψήφο στις δημοτικές εκλογές του 1934, δεν απέφερε τα αποτελέσματα που προσδοκούσαν, με εξαίρεση τα Γιάννενα και την Κοκκινιά, αλλά παρ’ όλα αυτά προκάλεσε ένα είδος ανησυχίας στο κατεστημένο πολιτικό σύστημα, με αποτέλεσμα την διακοπή της οικονομικής επιχορήγησης στους ΕΕΕ. Έτσι, στις βουλευτικές εκλογές του Γενάρη 1936, έλαβαν μόνο το 0,04% των ψήφων.
Είναι φανερά τα κοινά στοιχεία που υπάρχουν τότε με σήμερα. Παρόμοια οικονομική/κοινωνική κατάσταση, ανοχή/στήριξη από την αστυνομία, μέρος του τύπου πριμοδοτεί, αρχική ρατσιστική βία που μετεξελίσσεται ή συμπληρώνεται από την βία ενάντια σε αριστερούς, δίαυλοι επικοινωνίας και στήριξης από αστικά κόμματα, παρόμοια συνθηματολογία, προδότες-πολιτικοί, διακοπή της οικονομικής επιχορήγησης. Τα κοινά χαρακτηριστικά είναι πράγματι εντυπωσιακά. Να υπενθυμίσουμε απλώς ότι τη χρονιά που η ΕΕΕ καταποντιζόνταν ως κόμμα, επιβλήθηκε η δικτατορία της 4ης Αυγούστου μερικούς μήνες αργότερα, με σαφή φασιστικά χαρακτηριστικά και τον Ι. Μεταξά να προέρχεται από το μετριοπαθές αντιβενιζελικό Κόμμα των Ελευθεροφρόνων. Η ΕΕΕ μπορεί να μην υπήρχε, αλλά πολλά από τα μέλη της διέπρεψαν, τόσο στην δικτατορία της 4ης Αυγούστου όσο και ως δοσίλογοι των ναζί. Συνεπώς, αυτό το οποίο είχε ουσιαστικά εκλείψει μετά τις κινήσεις του συστήματος δεν ήταν ο φασισμός αλλά η φασιστική οργάνωση ΕΕΕ.
Επίσης, να αναφέρουμε μια ακόμη σύγχρονη «τυχαία»(;) σύμπτωση, ότι τόσο μετά τις πολυπληθείς μαθητικές καταλήψεις και βίαιες συγκρούσεις της περιόδου 1990-’91, όσο και μετά την εξέγερση του Δεκέμβρη του 2008, κοινός παρανομαστής είναι η άνοδος των ακροδεξιών/φασιστών ένα-δυο χρόνια μετά. Έτσι, το 1992-’93, οι φασίστες αξιοποιούν το ζήτημα της ονομασίας της Μακεδονίας, κάνοντας αισθητή τη παρουσία τους στα «παλλαϊκά» συλλαλητήρια που διοργανώνει τότε το κράτος, στρατολογώντας ταυτόχρονα νέα μέλη. Παρόμοια, μετά το 2008 παρατηρούμε την σταδιακή αύξηση της επιρροής της Χ.Α., αρχικά σε τοπικό επίπεδο (βλ. Αγ. Παντελεήμονα) και μετέπειτα πανελλαδικά.
Όμως, πέρα από την ιστορική αναδρομή και συσχέτιση παρελθόντος-παρόντος, έχει μεγάλο ενδιαφέρον για εμάς το ερώτημα: ποιά είναι και γιατί τα στοιχεία εκείνα που αρκετοί άνθρωποι, ως μια χειραγωγημένη μάζα-κοπάδι, έλκονται και δρουν σε κόμματα και οργανώσεις που ως κοινό παρανομαστή έχουν τον ολοκληρωτισμό; Και επί πλέον: Μήπως ο θάνατος μιας φασιστικής οργάνωσης συντελείται στην κόπρο μιας φασιστικοποιημένης δημοκρατίας ή κοινωνίας;
Ο Βίλχελμ Ράιχ, από το 1933, όταν πολλοί και όψιμοι αντιφασίστες ήταν χειροκροτητές ή σιωπηλοί θεατές του καινούργιου, έγραφε με περισσή διαύγεια στο Η μαζική ψυχολογία του φασισμού: «Δεν μπορούμε να εξουδετερώσουμε τον αφηνιασμένο φασίστα, αν από πολιτική καιροσκοπία ψάχνουμε να τον βρούμε μέσα στο Γερμανό ή τον Ιταλό μόνο, κι όχι επίσης μέσα στον Αμερικανό και τον Κινέζο, αν δεν τον ανιχνεύσουμε και μέσα στους ίδιους τους εαυτούς μας αν δεν γνωρίζουμε τους κοινωνικούς θεσμούς, που τον εκκολάπτουν καθημερινά…». Και επίσης: «Η φασιστική νοοτροπία είναι η νοοτροπία του μικρού εξανδραποδισμένου, φύλαρχου και συνάμα αντάρτικου «ανθρωπάριου»». Η παραπάνω προσέγγιση του Ράιχ θεωρούμε ότι είναι πολύ κοντά σε γεγονότα που έχουν καταγραφεί στην κοινωνική ιστορία. Διότι ως αναρχικοί οφείλουμε να μην ξεχνάμε ούτε τη δράση της ΕΕΕ αλλά ούτε και της ΟΠΛΑ την ίδια περίοδο, και γενικότερα καμία κατασταλτική ενέργεια οποιασδήποτε εξουσιαστικής δομής, στην επίκληση οποιουδήποτε οράματος που καθαγιάζει τα μέσα για την επίτευξη του σκοπού.
Έτσι, βλέπουμε άνθρωποι να εξαπατούνται με τρόπο απροκάλυπτο. Στην χιτλερική Γερμανία, οι ναζί, την ίδια ώρα που είχαν αντι-εργοδοτικό και φιλοεργατικό λόγο, χρηματοδοτούνταν από κολοσσούς όπως IG Farben, Thyssen κ.ά. και συναγελάζοντο δημόσια με τους αστούς, κάτι αντίστοιχο με αυτό που έκανε και ο Μουσολίνι στην Ιταλία με Ανιέλι, Pirelli κ.ά.. Αντιγράφουμε από την Καθημερινή της 22ας Σεπτεμβρίου 2013, σε άρθρο της Χριστίνας Κοψίνη, για τα τεκταινόμενα στη Ζώνη του Περάματος: «…στο Πέραμα υπήρχε το κατάλληλο υπόστρωμα (φτώχεια, αυταρχική συμπεριφορά συνδικαλιστών, κατακόρυφη πτώση της επιχειρηματικής δραστηριότητας) για να δρομολογηθεί ένα σχέδιο «διπλής προστασίας» προς την αγορά εργασίας. Κατ’ αρχάς μέλη της ΧΑ εμφανίζονται εδώ και καιρό ως εγγυητές της επιχειρηματικής νομιμότητας απέναντι στους ίδιους τους ιδιοκτήτες-εργολάβους… Αξιοποιούν αγωνίες και υπόσχονται ξεκαθαρίσματα με τους σκληρούς συνδικαλιστές… στην Εισαγγελία είναι κατατεθειμένη αναλυτική έκθεση για συνάντηση που έγινε σε παραλιακό χώρο με τη συμμετοχή ακόμη και γνωστών ανθρώπων της νύχτας με θέμα τη Ζώνη. Αυτό που έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τη συγκεκριμένη συνάντηση δεν είναι η στοχοποίηση προσώπων, όσο η άρνηση γνωστού παράγοντα του πειραϊκού υποκόσμου να συμμετάσχει σε οποιαδήποτε ενέργεια».
Και εάν για τους φασίστες η πλάνη μπορεί να κρύβεται στα λόγια της Alice Miller, ψυχαναλύτριας: «Η απώθηση μιας βίαιης κακοποίησης που συνέβη στην παιδική τους ηλικία οδηγεί πολλούς ανθρώπους στο να καταστρέφουν τη ζωή τους και τις ζωές άλλων. Καίνε σπίτια αλλοδαπών, γίνονται εκδικητικοί και, επί πλέον, όλα αυτά τα ονομάζουν «πατριωτισμό»».
Για τους υπολοίπους, ο αγώνας και η μάχη απέναντι σε καθετί φασιστικό είναι διαρκής, τόσο σε προσωπικό όσο και σε κοινωνικό επίπεδο. Είτε ο φασισμός εμφανίζεται στο ΙΚΑ με την επίκληση της Χ.Α. από συναλλασσομένους για να «μαλώσουν» υπαλλήλους, είτε σε διαφημίσεις ελληνικών εταιρειών που με καμάρι ανακοινώνουν ότι δίνουν δουλειά μόνο σε έλληνες, είτε από ξυλοκόπους-μπράβους σε μπαρ «απελευθερωμένων» περιοχών, είτε σε φονιάδες-τιμωρούς απεργοσπαστών, που με καμάρι δήλωναν «καλά να πάθουν».
Αναρχικός Πυρήνας Χαλκίδας
Δημοσιεύθηκε στην ΔΙΑΔΡΟΜΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ, φ. 131, Οκτώβριος 2013
https://anarchypress.wordpress.com/2017/09/13/%CE%BF-%CF%86%CE%B1%CF%83%CE%B9%CF%83%CE%BC%CF%8C%CF%82-%CF%80%CE%AD%CE%B8%CE%B1%CE%BD%CE%B5-%CE%B6%CE%AE%CF%84%CF%89-%CE%B7-%CF%86%CE%B1%CF%83%CE%B9%CF%83%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%BF%CF%80%CE%BF%CE%AF/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου